თანამედროვე ფსიქოლოგები მიიჩნევენ, რომ არსებობს ადამიანის პიროვნების 5 ძირითადი განზომილება, რომელსაც პიროვნული თვისებების "დიდი ხუთეულს" უწოდებენ. ეს თვისებებია: ექსტრავერსია, დათანხმებადობა, გახსნილობა, კეთილსინდისიერება და ნევროტიზმი.
ექსტრავერსია არის კომუნიკაბელურობა, თანხმობა არის სიკეთე, გახსნილობა არის კრეატიულობა და ინტრიგა, კეთილსინდისიერება არის გააზრებულობა, ხოლო ნევროტიზმი ხშირად მოიცავს სევდას ან ემოციურ არასტაბილურობას.
იმის გაგება, თუ რა არის თითოეული პიროვნების მახასიათებელი და რას ნიშნავს ამ თვისებაში მაღალი ან დაბალი ქულების მინიჭება, გაგაცნობთ საკუთარ პიროვნებას, თანაც, ყოველგვარი პიროვნული თვისებების ტესტების გარეშე.
ეს, ასევე, დაგეხმარებათ უკეთ გაიცნოთ სხვა ადამიანები, იმის მიხედვით, თუ სად არიან ისინი ჩამოთვლილი პიროვნების თითოეული მახასიათებლის კონტინუუმზე.
ახლა კი განვიხილოთ თითოეული:
-
გახსნილობა
ადამიანები, რომლებსაც აქვთ მაღალი პიროვნული გახსნილობის თვისება, უფრო თავგადასავლების მოყვარულები და კრეატიულები არიან. და პირიქით, ის ადამიანები, ვისაც ეს პიროვნული თვისება დაბალ დონეზე აქვთ განვითარებული, ხშირად უფრო ტრადიციულები არიან და გამუდმებით ებრძვიან ახალ იდეებს.
-
კეთილსინდისიერება
-
ექსტრავერსია
ექსტრავერსიის მაღალი დონის ადამიანები ენერგიას სოციალურ სიტუაციებში მოიოპოვებენ. სხვების გვერდით ყოფნა ეხმარებათ თავი ენერგიულად და შთაგონებულად იგრძნონ.
ადამიანები, რომლებსაც არ აქვთ ეს პიროვნული თვისება განვითარებული, ანუ ინტროვერტები, უფრო თავშეკავებულნი არიან. მათ ნაკლები ენერგია აქვთ სოციალურ გარემოში დახარჯვისთვის. უფრო მეტიც, სოციალური მოვლენები შეიძლება მათთვის დამღლელიც კი იყოს . ინტროვერტებს ხშირად ესაჭიროებათ განმარტოებისა და სიმშვიდის პერიოდი, რათა „გადატვირთონ გონება“.
-
დათანხმებადობა
-
ნევროტიზმი
თემები: